Bà Tạ Thị Thu Hằng - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư và cho thuê tài sản TNL nhấn mạnh như vậy tại Tọa đàm Nhận diện nhân tố mới trên thị trường văn phòng cho thuê do Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy tổ chức chiều 1/11.
DOANH NGHIỆP PHẢI THAY ĐỔI ĐỂ THÍCH ỨNG
Theo bà Hằng, dưới tác động của dịch bệnh thời gian qua nên nhu cầu về sử dụng mặt bằng văn phòng của các doanh nghiệp cũng thay đổi rất nhiều. Đặc biệt là xu hướng thu hẹp phạm vi diện tích thuê để tiết kiệm chi phí hoặc dịch chuyển sang các khu vực khác, nhất là đối với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng rất nặng do đại dịch Covid-19.
Mặc dù vậy, đứng ở phía đơn vị là một chủ đầu tư, bà Hằng cho rằng vẫn có một số ngành nghề gần như không bị ảnh hưởng, thậm chí gia tăng, chẳng hạn như: công nghệ thông tin, sản xuất, ngân hàng, tài chính, bảo hiểm…Ngược lại, với những doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch thì đang có xu hướng dịch chuyển sang các khu vực khác, từ văn phòng hạng A sang hạng B hoặc C, từ Hoàn Kiếm sang Ba Đình, Đống Đa hoặc Cầu Giấy.
Ghi nhận trên thị trường quý 3 vừa rồi, mặc dù đang giãn cách xã hội nhưng các giao dịch vẫn có, thậm chí rất nhiều giao dịch thành công. Bà Hằng dẫn chứng từ tòa nhà TNR Tower của TNL ở 54A Nguyễn Chí Thanh, quý 3 vừa rồi vẫn có các giao dịch lớn với những khách hàng ký nguyên sàn lên đến hơn 2.000 m2.
Tuy nhiên, dù có những giao dịch thực hiện rất thành công trong quý 3 nhưng bà Hằng đánh giá, rõ ràng là nhu cầu sử dụng mặt bằng của khách hàng đã thay đổi. Nhiều doanh nghiệp đã cơ cấu lại cách thức sử dụng, xem xét việc sử dụng mặt bằng sao cho hiệu quả, xu hướng dịch chuyển sang văn phòng làm việc mở hoặc văn phòng co-working.
Trước thay đổi về nhu cầu sử dụng của khách hàng như vậy, thì chủ đầu tư bắt buộc phải thích ứng, không những có chính sách phù hợp ngắn hạn trong thời điểm dịch bệnh cao điểm mà về lâu dài cần nâng cấp các cơ sở vật chất.
“Đúng là các tòa nhà hạng A ở khu vực Ba Đình, Hoàn Kiếm đang ở mức giá rất tốt, nhưng đối với những doanh nghiệp đang phát triển mạnh và có tiềm lực tài chính thì họ lại không lựa chọn.
Bởi lẽ không thuận lợi ở nhiều yếu tố như hầm để xe không có, giao thông ùn tắc và các công nghệ trong tòa nhà, từ quản lý vận hành đến hệ thống kỹ thuật chưa thông minh”, bà Hằng nói và cho hay, điều này đang dẫn đến việc doanh nghiệp dần dịch chuyển ra các toà nhà ở khu vực vành đai, nhưng đạt tiêu chuẩn về ứng dụng công nghệ, giao thông thuận tiện cho đối tác, khách hàng và nhân viên của họ.
Đại dịch Covid-19 cũng làm thay đổi tư duy của cả người tiêu dùng lẫn chủ đầu tư, việc ứng dụng công nghệ trong việc kiểm soát dịch bệnh càng được chú trọng để phản ứng rất nhanh trong trường hợp tòa nhà có vấn đề.
Với riêng TNL, theo bà Hằng thời gian qua đơn vị này đã đưa vào vận hành một mô hình mới đó là văn phòng dã chiến, tức là ngoài văn phòng dành cho các khách hàng thì còn một quỹ diện tích khác để hỗ trợ khách thuê trong trường hợp có dịch bệnh. Khách hàng có thể di chuyển đến khu vực này mà vẫn được cung cấp đầy đủ trang thiết bị làm việc, được giãn cách và đảm bảo an toàn.
XU HƯỚNG VĂN PHÒNG CHO THUÊ NÀO SẼ “BÙNG NỔ” ?
Nhận định về thị trường văn phòng cho thuê trong thời gian tới, theo bà Hằng sẽ có 3 xu hướng mà người tiêu dùng sẽ quan tâm, thứ nhất là văn phòng truyền thống, hai là office tell, ba là co-working. Nếu như 15 năm trước, hầu như toàn bộ đều là văn phòng truyền thống thì trong 5 năm trở lại đây, văn phòng co-working đã bắt đầu phát triển, cùng với office tell, đây sẽ là những xu hướng tiếp theo ở Việt Nam.
Tuy nhiên, lãnh đạo TNL khẳng định, hai xu hướng trên vẫn không thể vượt qua được mô hình văn phòng truyền thống, loại hình này tiếp tục phát triển nhưng sẽ có những tiến bộ hơn.
“Đối với các khách hàng có tiềm lực kinh tế tốt họ vẫn thích các mô hình văn phòng truyền thống, nhưng lại được thiết kế theo mô hình co-working. Đặc biệt là hệ thống đó được áp dụng các công nghệ, có môi trường, không gian xanh, và rất nhiều tiện ích để cán bộ, nhân viên của họ, cũng như khách hàng khi đến văn phòng đó là một sự trải nghiệm”, bà Hằng dẫn chứng.
Bên cạnh đó, khách hàng hiện nay cũng có thiên hướng cơ cấu lại phần diện tích cho tối ưu, chỗ ngồi linh hoạt, nhưng có hệ thống kết nối mở rất lớn với xung quanh. Đây là mô hình mà các chủ đầu tư và khách hàng sẽ định hướng phát triển trong tương lai.
Thêm nữa, xu hướng dịch chuyển ra bên ngoài là tất yếu, bởi vì quỹ đất ở trung tâm không còn nhiều, doanh nghiệp không những tiết kiệm được chi phí mà với những dự án mới thì tiêu chuẩn hạng A luôn được “update” liên tục. Bắt kịp xu hướng này, TNL dự kiến trong năm 2023 sẽ khai trương một tòa nhà văn phòng 40 tầng tại Hồ Tùng Mậu (Hà Nội), với thiết kế cực kỳ thông minh.
Ngoài ra, xu hướng văn phòng đại diện hiện đang có sự dịch chuyển về các tỉnh, thành lân cận Hà Nội, TP.HCM, nơi phát triển rất nhiều khu công nghiệp, đặc biệt khi có sự đầu tư của FDI. Theo đó, ngoài trụ sở chính ở các thành phố lớn thì khách hàng có định hướng phát triển văn phòng vệ tinh ở các địa bàn lân cận.
“TNL đã nhìn thấy mô hình văn phòng vệ tinh của các doanh nghiệp FDI đang phát triển ở các tỉnh. Vì thế, chúng tôi đã phát triển một chuỗi các tổ hợp vừa là văn phòng vừa là khách sạn, nơi có các khu công nghiệp để phục vụ cho các văn phòng đại diện nước ngoài và chuyên gia khi họ về làm việc có thể thuận tiện cho việc lưu trú”, bà Hằng nói và thông tin rằng hiện TNL có 6 toà nhà như vậy ở 6 tỉnh. Nhưng trong vòng 3 năm tới, đơn vị này dự kiến phát triển lên 40 tòa nhà văn phòng, khách sạn ở 40 tỉnh, thành.
Với vai trò là chủ đầu tư, bà Hằng cho rằng, thời điểm này doanh nghiệp cần linh hoạt có chính sách vừa song hành với khách hàng vừa giữ chân họ, hỗ trợ khách thuê đã ký hợp đồng bằng việc giảm giá.
“Trong thời gian giãn cách, chúng tôi cũng phân định các nhóm khách hàng bị ảnh hưởng trực tiếp, gián tiếp để có chính sách hỗ trợ phù hợp. Về ngắn hạn như hỗ trợ tiền thuê hay hợp đồng linh hoạt hơn, đưa ra các điều kiện để khách hàng thay đổi dễ dàng thay vì các hợp đồng khá cứng nhắc. Thậm chí trong trường hợp khách hàng không thể duy trì được nữa phải thanh lý hợp đồng thì trước đây bị phạt khá nặng nhưng hiện cũng phải giảm xuống”, bà Hằng cho biết.
Tuy nhiên, lãnh đạo TNL nhấn mạnh thêm rằng, điều quan trọng để giữ chân khách hàng là chủ đầu tư phải chứng minh được năng lực, từ việc nâng cấp tòa nhà đáp ứng các yêu cầu. “Khách hàng hiện nay không đơn giản chỉ nhìn ở giá thành nữa mà họ xem vị trí, tòa nhà đó có đảm bảo an toàn hay không, để khi đưa toàn bộ công ty, bộ máy của họ đến làm việc thì được đón nhận một môi trường thực sự an toàn và tiện ích”, bà Hằng lưu ý.